สภาองค์กรของผู้บริโภค (สอบ.) สุ่มตรวจ 50 ร้านค้าบนแพลตฟอร์มออนไลน์ พบเพียง 3 ร้าน หรือคิดเป็น 6% ที่จดทะเบียนพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ พร้อมเสนอกรมพัฒนาธุรกิจการค้าออกมาตรการให้แพลตฟอร์มเปิดเผยข้อมูลร้านค้าที่จดทะเบียน และคัดกรองร้านค้าเพื่อคุ้มครองผู้บริโภค
เมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ฝ่ายคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิผู้บริโภค สอบ.สุ่มสำรวจร้านค้าออนไลน์บน 5 แพลตฟอร์มออนไลน์ ได้แก่ Shopee, Line shopping, LnwMall, JD central และ Lazada จำนวนรวม 50 ร้านค้า เนื่องจากในช่วงที่ผ่านมา สอบ.ได้รับเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับปัญหาซื้อขายสินค้าออนไลน์จำนวนมาก โดยจากการสำรวจพบว่า ไม่มีร้านค้าใดแสดงข้อมูลการจดทะเบียนพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของกรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD) กระทรวงพาณิชย์ ทั้งที่ตามกฎหมายทะเบียนพาณิชย์ กำหนดให้ผู้ขายสินค้าหรือบริการทางอินเทอร์เน็ต ทั้งเว็บไซต์ ร้านค้าออนไลน์ หรือสื่อสังคมออนไลน์ ต้องจดทะเบียนพาณิชย์การประกอบธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ เพื่อให้ผู้ประกอบการแสดงตนอย่างเปิดเผยต่อทางราชการ ดังนั้น สอบ.จึงทำหนังสือไปยัง DBD เพื่อให้ตรวจสอบร้านค้าว่ามีการจดทะเบียนอย่างถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่
ล่าสุด (15 ธันวาคม 2564) สอบ. ได้รับจดหมายตอบกลับจาก DBD เพื่อแจ้งผลการตรวจสอบร้านค้าทั้ง 50 รายชื่อที่ได้ส่งไป พบว่ามีร้านค้าที่จดทะเบียนอย่างถูกต้อง จำนวน 3 ราย ซึ่งการดำเนินการตรวจสอบโดยละเอียด เพื่อดำเนินมาตรการภายใต้หน้าที่ของกฎหมาย ที่หน่วยงานกำกับต้องมีข้อมูลหมายเลขบัตรประชาชน 13 หลัก หรือข้อมูลชื่อ – นามสกุลของผู้ประกอบการที่ต้องการให้ตรวจสอบ เพื่อดำเนินการขั้นต่อไป และ DBD ได้แจ้งให้แพลตฟอร์มออนไลน์ ที่มีผู้ประกอบการขายสินค้าอยู่จำนวนมาก ประชาสัมพันธ์ให้ผู้ประกอบการที่อยู่ในแพลตฟอร์มดำเนินการเพื่อขอรับเครื่องหมายรับรองผู้ประกอบธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ และจดทะเบียนพาณิชย์ให้ถูกต้องต่อไป
โสภณ หนูรัตน์ หัวหน้าฝ่ายคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิผู้บริโภค สอบ. ระบุว่า สอบ.ติดตามสถานการณ์ปัญหาผู้บริโภคในการซื้อขายผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ เห็นว่าผู้บริโภคไม่สามารถรู้ถึงตัวตนของผู้ขายได้ ทั้งที่มีกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคกำหนดให้ผู้ที่จะขายสินค้าหรือบริการบนแพลตฟอร์มออนไลน์ต้องจดทะเบียนเพื่อแสดงตน แต่เมื่อจากผลสำรวจพบว่าส่วนใหญ่ไม่มีการแสดงให้ผู้บริโภคทราบ หรือตรวจสอบได้ว่าเป็นผู้ค้าออนไลน์ที่ได้จดทะเบียนตามกฎหมายหรือไม่ สอบ. จึงมีข้อเสนอถึง DBD ขอให้มีมาตรการบังคับให้แพลตฟอร์มต้องแสดงข้อมูลของผู้ที่ได้จดทะเบียนพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ให้ผู้บริโภคทราบ เพื่อเป็นข้อมูลสำคัญประกอบการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าหรือบริการ และควรพิจารณาบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวดต่อผู้ประกอบการร้านค้าออนไลน์ในแพลตฟอร์มตลาดออนไลน์ที่ละเลยหน้าที่ตามกฎหมาย ดำเนินการขอข้อมูลผู้ประกอบการร้านค้าออนไลน์ที่ไม่มีการจดทะเบียน รวมถึงทำความร่วมมือกับผู้ประกอบการตลาดออนไลน์เพื่อให้ตรวจสอบร้านค้า ป้องกันไม่ให้ผู้ประกอบการร้านค้าออนไลน์ที่มิได้จดทะเบียนพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์เข้ามาทำธุรกิจในแพลตฟอร์มตลาดออนไลน์ ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดการคุ้มครองผู้บริโภค และสร้างความเชื่อมั่นในการซื้อสินค้าหรือบริการผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ต่าง ๆ
