ปฏิรูปการศึกษาไทย เสียงผู้เรียนต้องมีความหมาย เน้นสิทธิและมีส่วนร่วม

Getting your Trinity Audio player ready...
ปฏิรูปการศึกษาไทย เสียงผู้เรียนต้องมีความหมาย เน้นสิทธิและมีส่วนร่วม

สะท้อนปัญหาจากคนหน้างานต่อร่าง พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ เห็นพ้อง พ.ร.บ. ต้องเน้นสิทธิและการมีส่วนร่วมของผู้เรียน ลดภาระครู กระจายอำนาจให้โรงเรียน

เมื่อวันที่ 24 มีนาคม 2568 สภาผู้บริโภค จัดเวทีสะท้อนเสียงคนหน้างาน ต่อร่าง พ.ร.บ.การศึกษา มีทั้งผู้เรียน ตัวแทนครู และผู้บริหารโรงเรียน ร่วมแสดงความคิดเห็นและนำเสนอแนวทางในการปรับปรุงระบบการศึกษาไทยให้สอดคล้องกับความต้องการของสังคมและอนาคตของประเทศ

นักเรียนต้องมีบทบาทในการกำหนดอนาคตการศึกษา

ลีนวัฒน์ ริ้วธำรงสฤษฏ์ อนุกรรมการด้านการศึกษา ได้แสดงความคิดเห็นในฐานะตัวแทนผู้เรียนว่า การปรับปรุงร่าง พ.ร.บ.การศึกษาที่กำลังจะเกิดขึ้น ถือเป็นโอกาสสำคัญในการยกเครื่องระบบการศึกษาของไทย หลังจากที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงมานาน แต่ทั้งนี้ ยังคงมีหลายประเด็นที่ผู้เรียนมองว่าขาดตกบกพร่อง ซึ่งต้องการให้มีการเพิ่มเติมเพื่อให้เด็กสามารถเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ

ตัวแทนผู้เรียน ได้กล่าวเน้นถึงความสำคัญของการศึกษาฟรีที่เข้าถึงได้อย่างมีคุณภาพ โดยเฉพาะการลดอุปสรรคทางการเงินที่อาจทำให้เด็กหลุดออกจากระบบการศึกษา รวมถึงการลดภาระที่ไม่เกี่ยวข้องกับการสอนของคุณครู เพื่อให้สามารถมุ่งเน้นไปที่การพัฒนานักเรียนได้อย่างเต็มที่

“เราอยากให้คุณครูได้ทำหน้าที่ของคุณครูอย่างเต็มที่ โดยที่ไม่มีงานแทรก อย่างเช่น ไปทำจัดซื้อ ไปทำการเงิน ทำให้โฟกัสของคุณครูที่มีต่อนักเรียนน้อยลงไป ทำให้ผู้เรียนอาจจะได้รับการศึกษาที่ไม่มีประสิทธิภาพ” ลีนวัฒน์ กล่าว

นอกจากนี้ ยังสนับสนุนให้มีการเพิ่มบทบาทของนักเรียนในคณะกรรมการสถานศึกษา เพื่อให้นักเรียนมีเสียงในการตัดสินใจที่สำคัญเกี่ยวกับการศึกษา รวมถึงเรื่องความสำคัญของความปลอดภัยในโรงเรียน ทั้งในด้านร่างกายจิตใจ และการเดินทาง

สิทธิของเด็กต้องถูกกำหนดอย่างชัดเจน

ขณะที่ ปาริชาติ ชัยวงษ์ อนุกรรมการด้านการศึกษา ได้กล่าวถึงความสำคัญของการระบุสิทธิของเด็กในร่าง พ.ร.บ.การศึกษา ที่ในหลายหลายฉบับระบุถึงสิทธิที่ครอบคลุม ไม่ว่าจะเป็นสิทธิในการพักผ่อนสิทธิอาหารกลางวันสิทธิในการเดินทาง ซึ่งเป็นเรื่องดีที่เห็นสิทธิของเด็ก ๆ แต่ยังเกิดคำถามว่าใครจะเป็นผู้รับผิดชอบในการทำให้สิทธิเหล่านั้นเกิดขึ้นจริง เพราะหากไม่ระบุว่ารัฐและองค์กรส่วนปกครองส่วนท้องถิ่นจะต้องจัดให้ สุดท้ายจะกลับมาเป็นหน้าที่ของโรงเรียน รวมถึงยังมองว่า พ.ร.บ.การศึกษาร่างใหม่ ควรเรียนรู้จากข้อบกพร่องของ พ.ร.บ.ฉบับก่อน เพื่อให้สามารถตอบสนองต่อความต้องการในอนาคตได้ดียิ่งขึ้น

นอกจากนี้ ปาริชาติ ได้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับการกระจายอำนาจให้กับครูและผู้บริหารโรงเรียน เพื่อให้การตัดสินใจด้านการศึกษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ พร้อมทั้งเน้นถึงความสำคัญของการกำหนดเป้าหมายของการศึกษา และสร้างช่องทางให้โรงเรียนสามารถส่งข้อเสนอแนะกลับไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่อไปได้

“ระเบียบข้าราชการครูไม่มีช่องให้ครูสามารถที่จะให้ความเห็นถึงงานที่ไม่ได้ไม่เป็นไปตามจรรยาบรรณ แต่เป็นภาระงานที่ทำให้เราเป็นข้าราชการมากกว่าเป็นครู” ปาริชาติ สะท้อนปัญหาระบบ

ระบบการศึกษาต้องยืดหยุ่นและบูรณาการ

ส่วน ศุภโชค ปิยะสันติ์ อนุกรรมการด้านการศึกษา ได้แสดงความคิดเห็นในฐานะผู้อำนวยการโรงเรียน โดยเน้นถึงความสำคัญของการบูรณาการการศึกษาระหว่างกระทรวงต่าง ๆ เช่น กระทรวงกลาโหมและกระทรวงมหาดไทย ซึ่งมีโรงเรียนของตนเอง เพื่อให้การศึกษามีความเป็นเอกภาพ

นอกจากนี้ ยังสนับสนุนแนวคิดเรื่องความยืดหยุ่นของระบบการศึกษา เพื่อให้เด็กสามารถเปลี่ยนแปลงแนวทางการเรียนของตนเองได้อย่างสะดวก ลดอุปสรรคระหว่างระดับการศึกษาต่าง ๆ อีกทั้งยังกล่าวถึงความจำเป็นในการจัดสรรทรัพยากรอย่างเหมาะสมเพื่อสนับสนุนการเรียนฟรี และการกระจายอำนาจไปยังชุมชนและโรงเรียน เพื่อให้ครูและผู้ปกครองสามารถมีส่วนร่วมในการพัฒนาการศึกษาได้มากขึ้น

“ผมมองว่าจุดเปลี่ยนแปลงที่สำคัญสุดของคุณภาพการศึกษาอยู่ที่โรงเรียนและห้องเรียน อะไรที่เป็นอุปสรรคทำให้ ไม่ สามารถสร้างการเรียนรู้อย่างสมบูรณ์ เราต้องรีบแก้ และเพิ่มทรัพยากรที่จำเป็น ถ้าเราเพิ่มทรัพยากรในระดับส่วน กลางมากเกินไปไม่ไปถึงโรงเรียน คุณภาพก็ไม่เกิดที่โรงเรียน” ศุภโชค ระบุ

ข่าวเกี่ยวข้อง

สภาผู้บริโภค เตรียมเสนอ นายกฯ ทบทวน “พ.ร.บ.การศึกษา” เหตุขาดการมีส่วนร่วม
เสียงจาก “เยาวชน-นักการเมือง” ขอร่วมร่าง พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ
ถึงเวลาปฏิรูป พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ ตอบโจทย์อนาคต

ปิดท้ายที่ อรรถพล อนันตวรสกุล ประธานคณะอนุกรรมการด้านการศึกษา ระบุว่า ที่ผ่านมามีการจัดเวทีเกี่ยวกับร่าง พ.ร.บ.การศึกษา 2 ครั้ง เพื่อรวบรวมความคิดเห็นจากภาคส่วนต่าง ๆ โดยในเวทีเสวนาได้เชิญผู้แทนที่เกี่ยวข้อง ทั้งผู้เรียน ตัวแทนครู และผู้บริหารโรงเรียน มาร่วมกันแลกเปลี่ยนความคิดเห็น เพื่อสะท้อนปัญหาก่อนที่ร่าง พ.ร.บ.การศึกษา จะเข้าสู่กระบวนการพิจารณาต่อไป


8 ข้อเสนอ ปฏิรูปร่าง พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ

ดูถ่ายทอดสดย้อนหลัง