เตือนผู้บริโภค ระวัง ‘ยาฆ่าแมลงในปลาตากแห้ง’ แนะสังเกตร้านค้า – ลักษณะอาหารก่อนตัดสินใจเลือกซื้อ และร้องเรียนเมื่อได้รับผลกระทบจากการบริโภค เพื่อยกระดับมาตรฐานอาหาร
จากกรณีที่ปรากฎเป็นข่าวเมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม 2567 ว่ามีผู้บริโภคซื้อปลาตากแห้งจากตลาด และนำไปตากแดดต่อที่บ้านแต่กลับพบว่ามีแมลงวันมาตอมปลาแห้งดังกล่าวและทยอยตาย จึงเกิดการตั้งคำถามถึงเรื่องความปลอดภัยในการบริโภค นั้น
นางสาวมลฤดี โพธิ์อินทร์ รองหัวหน้าฝ่ายนโยบายและนวัตกรรม สภาผู้บริโภค มีความเห็นว่า กรณีในลักษณะดังกล่าวเป็นปัญหาที่พบเจอทุกๆ ปี โดยจากข่าวข้างต้นคาดว่าเกิดจากการใช้ยาฆ่าแมลงฉีดพ่นที่ปลาตากแห้ง เพื่อไม่ให้แมลงวันตอมและไข่ในเนื้อปลาที่ตากแห้ง ซึ่งยาฆ่าแมลงที่ใช้ส่วนใหญ่จะเป็นสารในกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต และคาร์บาเมต หากผู้บริโภคได้รับเข้าสู่ร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นการสูดดมหรือรับประทานจะก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย เช่น ทำให้หลอดลมตีบ หายใจลำบาก คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้องบิด ท้องเสีย เหงื่อออก น้ำลาย น้ำตาไหล ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตต่ำ ม่านตาเล็ก ตามัว ปัสสาวะบ่อยกลั้นไม่อยู่ ทั้งนี้ อาการที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับปริมาณของสาร และน้ำหนักตัวของผู้ที่ได้รับสารจากอาหารที่มีสารดังกล่าว หากได้รับปริมาณมาก ๆ ก็อาจถึงขั้นเสียชีวิตได้
“เนื่องจากสารเคมีดังกล่าวไม่มีกลิ่น ไม่มีสี จึงยากต่อการพิสูจน์ได้ด้วยตาเปล่า จึงขอแนะนำว่าผู้บริโภคควรเลือกซื้อปลาแดดเดียว จากสถานที่จำหน่ายที่สะอาด ถูกสุขลักษณะ เนื่องจากปกติแล้วอาหารจําพวกปลาตากแห้งมักมีแมลงวันตอม แต่หากไม่พบแมลงวันให้สังเกตด้วยว่าบริเวณโดยรอบ ว่ามีแมลงวันหรือมดตายหรือไม่”
นางสาวมลฤดีระบุสำหรับผู้บริโภคที่เจอกรณีในลักษณะดังกล่าว แนะนำว่าไม่ควรรับประทาน เพราะแม้จะล้างด้วยน้ำเปล่าก็ไม่สามารถกำจัดยาฆ่าแมลงที่ติดมากับเนื้อปลาได้ และควรนำตัวอย่าง ไปแจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง เช่น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) หรือในต่างจังหวัดสามารถแจ้งที่ได้ที่กลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภค สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) หรือส่งต่อให้เจ้าหน้าที่สาธารณสุขใกล้ตัวท่าน ช่วยส่งต่อให้หน่วยงานในจังหวัด ที่สำคัญคือ “ต้องระบุแหล่งที่ซื้อ” เพื่อเจ้าหน้าที่จะได้ติดตามตรวจสอบเพื่อดำเนินการกับแหล่งต้นตอที่ผลิตอาหารที่ไม่ปลอดภัย เพื่อป้องกันผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นกับผู้บริโภครายอื่น ๆ อีก
นอกจากนี้ สามารถร้องเรียนที่สภาผู้บริโภค ได้ตามช่องทางต่อไปนี้ โทร 1502 ในวันเวลาทำการ จันทร์ – ศุกร์ เวลา 09.00 – 17.00 น. หรือช่องออนไลน์ที่ https://crm.tcc.or.th/?entryPoint=Portal&action=complain#noopener หรือร้องเรียนกับหน่วยงานประจำจังหวัดของสภาผู้บริโภค ดูรายละเอียดได้ที่ลิงก์นี้ https://www.tcc.or.th/tcc-agency/
ทั้งนี้ สภาผู้บริโภคแจ้งเตือนไปยังผู้ประกอบการว่าการนำยาฆ่าแมลง มาฉีดพ่นลงบนปลาแดดเดียว เพื่อป้องกันแมลงวันตอม นอกจากจะอันตรายต่อผู้บริโภคแล้ว อาหารที่มีการปนเปื้อนยาฆ่าแมลง กลุ่มออร์แกโนฟอสเฟต ในปริมาณที่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค ซึ่งจัดเป็นอาหารไม่บริสุทธิ์ หากผู้ประกอบใช้สารดังกล่าวฉีดพ่น และนำมาจำหน่ายจะมีความผิดตาม พระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 และที่แก้ไขเพิ่มเติม โดยมีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 2 หมื่นบาท หรือ ทั้งจำทั้งปรับ