เบื่อแล้วใช่ไหม จะซื้ออะไรทีก็ต้องเดาเอาว่าสินค้าที่ได้มาจะเป็นอย่างที่ต้องการหรือไม่ ชวนผู้บริโภคมาทำความรู้จักเครื่องหมาย มอก. (มาตรฐานสินค้าอุตสาหกรรม) แบบใหม่ ที่ติดคิวอาร์โค้ด (QR Code) เพื่อให้ผู้บริโภคสามารถตรวจสอบข้อมูลสินค้าก่อนซื้อได้
มอก. คือ ข้อกำหนดที่สำนักงานมาตรฐานอุตสาหกรรม จัดทำขึ้นเพื่อให้ผู้ประกอบการผลิตสินค้าที่ดี มีคุณภาพ และมีมาตรฐาน ให้เหมาะสมกับการใช้งานมากที่สุด ซึ่งปัจจุบันมีผู้ประกอบการที่ได้รับอนุญาตกว่า 10,000 รายแล้ว
โดยเครื่องหมาย มอก. จะมีอยู่ 2 แบบ คือ มอก. ทั่วไป ได้แก่ เครื่องหมายไม่มีวงกลมล้อมรอบ เป็นเครื่องหมายแบบสมัครใจ ผู้ประกอบสามารถขอหรือไม่ขอก็ได้ เช่น น้ำดื่ม ปากกา ดินสอ เครื่องใช้สำนักงาน เป็นต้น แต่เพื่อสร้างความมั่นใจให้ผู้บริโภคประกันให้กับผู้บริโภคหรือผู้ซื้อว่าผลิตภัณฑ์นั้นมีคุณภาพ มีความปลอดภัยคุ้มค่า และเหมาะสมกับราคา ผู้ประกอบการควรแสดงเครื่องหมายร่วมด้วย
และ มอก. แบบบังคับ เป็นเครื่องหมายที่มีวงกลมล้อมรอบ ซึ่ง สมอ. จะให้ผู้ผลิต ผู้นำเข้า หรือจำหน่ายกำหนดให้ต้องเป็นไปตามมาตรฐาน ได้แก่ผลิตภัณฑ์เช่น ไม้ขีดไฟ สายไฟฟ้า ผงซักฟอก ของเล่นเด็ก หมวกกันน็อก หากผู้ประกอบการไม่แสดงเครื่องหมายจะมีความผิดตามกฎหมาย
การมีเครื่องหมาย มอก. จะช่วยให้ผู้บริโภคมีข้อมูลในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า มีความปลอดภัยในการใช้งาน และกรณีที่ชำรุด สามารถหาอะไหล่ได้ง่าย เพราะสินค้ามีมาตรฐานอุตสาหกรรม จึงสามารถใช้ทดแทนกันได้ อีกทั้งที่สำคัญ คือ ผู้บริโภคจะได้รับสินค้าที่มีคุณภาพดีขึ้นในราคาที่เป็นธรรม คุ้มค่ากับการใช้งาน
อย่างไรก็ตาม ตั้งแต่ 21 มกราคม 2564 เป็นต้นมา สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) กำหนดให้ผู้ประกอบการที่ได้ใบรับอนุญาตจาก สมอ. ต้องแสดงคิวอาร์โค้ด คู่กับเครื่องหมาย มอก. บนตัวผลิตภัณฑ์ หรือหากไม่สามารถแสดงที่ผลิตภัณฑ์ได้ ให้แสดงบนสิ่งบรรจุ หีบห่อ สิ่งหุ้มห่อสินค้าแทน ซึ่งจะทำให้ผู้บริโภคได้รับรายละเอียดข้อมูลของสินค้า เลขที่ใบอนุญาต ข้อมูลผู้ผลิตหรือผู้นำเข้า รวมถึงสามารถร้องเรียนเข้าไปได้หากสงสัยว่าผลิตภัณฑ์นั้น ๆ ไม่ได้มาตรฐาน
แต่หากผู้ประกอบการไม่ปฏิบัติตามหรือฝ่าผืนไม่แสดงคิวอาร์โค้ดร่วมกับเครื่องหมาย มอก. ตาม พ.ร.บ. มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม และกฎกระทรวงว่าด้วยการกำหนดลักษณะ การทำ วิธีแสดง และการใช้เครื่องหมายมาตรฐานกับผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม พ.ศ. 2563 จะถูกปรับถึง 3 แสนบาท
ทั้งนี้ กรณีที่ผู้บริโภคพบสินค้าที่ไม่มีเครื่องหมาย มอก. คู่กับคิวอาร์โค้ด หรือพบสินค้าที่ไม่มีเครื่องหมาย มอก. สามารถแจ้งเบาะแส ไปที่ สมอ. ได้ที่เว็บไซต์ https://service.tisi.go.th/tisi-webboard/ และคลิกคำว่า ‘ร้องเรียน’ หรือโทรศัพท์สอบถามที่เบอร์ 0-2430-6815
เมื่อคดีสิ้นสุดแล้ว สมอ. มีรางวัลนำจับให้กับผู้แจ้งเบาะแส และผู้ประกอบการที่ไม่ปรับแก้ไขให้ถูกต้องอาจถูกพักใช้ใบอนุญาต
นอกจากนี้ ผู้บริโภคสามารถแจ้งเบาะแสมาที่สภาผู้บริโภค ได้อีกหนึ่งทางผ่านเว็บไซต์ https://crm.tcc.or.th/?entryPoint=Portal&action=warning จากนั้นสภาผู้บริโภคจะส่งต่อข้อมูลถึง สมอ. ให้ดำเนินการตามกฎหมายต่อไป
อ้างอิงข้อมูล : สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.)
