สั่งเสื้อใหม่ได้เสื้อเก่า สั่งลำโพงได้ทิชชูเปียก ปัญหาชอปออนไลน์ได้ของไม่ตรงปก ทิ้งผู้บริโภคแบกรับความเสี่ยง แต่ปัญหาจะหมดไปด้วยมาตรการส่งดี หรือเปิดก่อนจ่าย
เรื่องเล่าผู้บริโภคครั้งนี้คงเป็นเรื่องราวที่เคยเกิดขึ้นกับผู้บริโภคหลายท่าน กับปัญหาซื้อของออนไลน์เก็บเงินปลายทาง ได้ของไม่ตรงปก หรือถูกเก็บเงินปลายทางแต่เมื่อเปิดกลายเป็นของที่ไม่ได้สั่ง แต่ปัญหาเหล่านี้กำลังจะหมดไป เมื่อมีมาตรการส่งดี (Dee-Delivery) หรือเปิดก่อนจ่าย
ผู้บริโภครายนี้เล่าว่า ตัวเองเป็นคนชอบซื้อของออนไลน์เพราะความสะดวกนั่งอยู่บ้านก็เลือกซื้อได้ ไม่ต้องออกไปข้างนอก แต่ในความสะดวกก็มาพร้อมกับความเสี่ยง ที่ผ่านมาได้ของไม่ตรงปกมาเกือบทุกครั้ง แม้บางครั้งจะขอขนส่งเปิดดูสินค้าก่อน แต่ก็ทำไม่ได้ ต้องจำยอมจ่ายเงินก่อนเพราะอยากเปิดดูสินค้าข้างใน แต่สุดท้ายก็ใจสลายเมื่อของที่มาส่งไม่ตรงปก
“สั่งเสื้อผ้าทีไรสุดท้ายได้เสื้อมือสองเก่าๆ หรือจะเป็นสั่งลำโพงบลูทูธได้ทิชชูเปียก พอจะติดต่อร้านค้าก็ติดต่อไม่ได้ ติดต่อขนส่งก็ยาก ติดต่อได้บ้างไม่ได้บ้าง จะคืนสินค้าก็มีขั้นตอนยุ่งยาก สุดท้ายก็ต้องยอมเสียเงิน” ผู้บริโภคกล่าวด้วยน้ำเสียงสิ้นหวัง
แต่หลังจากมีการประกาศใช้มาตรการส่งดี หรือ เปิดก่อนจ่ายได้ กรณีเก็บเงินปลายทาง มาตรการนี้เป็นเหมือนเกราะป้องกันผู้บริโภคจากมิจฉาชีพได้ดีมาก และเมื่อถามความเห็นของผู้บริโภคถึงมาตรการนี้ ได้รับการสะท้อนว่า“หลังจากเปิดก่อนจ่ายได้ ก็ได้ลองใช้มาตรการนี้แล้วดีมาก ได้รับความร่วมมือจากน้อง ๆ ขนส่งดีมาก และครั้งนี้ได้ของตรงปก หลังจากที่เคยโดนหลอกมาหลายครั้ง แต่ก็มีบางขนส่งยังไม่ให้เปิด ซึ่งเราก็ปฏิเสธรับของเพื่อรักษาสิทธิของตัวเอง”
นอกจากนี้ หากไม่สะดวกเปิดก่อนจ่าย ณ ตอนนั้น ก็ยังมีเวลาให้ตรวจสอบสินค้า ก่อนแจ้งขอคืนสินค้าและขอรับเงินคืนจากผู้ประกอบธุรกิจ ภายใน 5 วัน หลังจากชำระเงิน หากพบว่าสินค้าไม่ตรงกับที่สั่งซื้อ หรือสินค้าชำรุดบกพร่อง หรือไม่ได้สั่งซื้อสินค้าแต่มีสินค้ามาส่ง พร้อมบันทึกหลักฐานเป็นภาพถ่าย วิดีโอ หรืออื่นๆ ซึ่งผู้บริโภคจะได้รับเงินค่าสินค้าเต็มจำนวน ภายใน 15 วัน นับแต่วันที่ได้รับแจ้งเหตุโต้แย้งสินค้า
แม้ว่า มาตรการนี้จะส่งผลดีกับผู้บริโภค แต่ก็ได้มีเสียงสะท้อนมาจากผู้ประกอบการ ถึงปัญหาของมาตรการส่งดี ในกรณีร้านค้าที่ส่งตามจริง แต่ต้องรอเงินเข้าโดยใช้เวลานานเกินไป ปัญหาเช่นนี้อาจเกิดกับผู้ประกอบการรายย่อยที่ต้องหมุนเงินทุกวัน แต่อย่างไรก็ตาม ผู้ประกอบการควรต้องเผื่อเงินทุนหมุนเวียนให้เหมาะสม เพื่อปรับตัวให้เข้ากับการแข่งขัน และข้อกฎหมาย
สำหรับผู้ประกอบการที่สุจริต อาจต้องช่วยกันคิดต่อไปว่าจะกดดันแพลตฟอร์ม ให้ยืนยันตัวตนผู้ขายสุจริตได้อย่างไร เพื่อให้ผู้ขายที่สุจริตได้รับความเป็นธรรม รวมถึงช่วยกันเฝ้าระวังคนซื้อที่กลั่นแกล้ง ไม่สมเหตุผล ซึ่งในประกาศได้มีข้อยกเว้น ในกรณีไม่พึงพอใจในสินค้าไม่สามารถปฏิเสธไม่รับสินค้าหรือขอเงินคืน และสามารถฟ้องแพ่งกับผู้ซื้อที่กลี่นแกล้งได้
อย่างไรก็ตาม มาตรการดังกล่าวเป็นนโยบายที่สภาผู้บริโภคได้ผลักดันมาตลอดจนสำเร็จ เพื่อให้ผู้บริโภคได้รับการคุ้มครองมากขึ้น เพราะการที่ผู้บริโภคได้มีโอกาสเห็นสินค้าก่อนจ่ายเงิน เป็นการจัดการปัญหาที่ต้นทาง ผู้บริโภคสามารถดูแลตัวเองได้ ถ้าได้เห็นสินค้าก่อนจ่ายเงิน
ทั้งนี้ หากพบปัญหาการใช้สิทธิขอเปิดก่อนจ่าย สามารถร้องเรียนได้ที่ สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค หรือ สคบ. ที่ศูนย์รับเรื่องร้องทุกข์ 1166 และสามารถร้องเรียนมาได้ที่ สายด่วนสภาผู้บริโภค 1502
