สภาผู้บริโภค ร่อนจดหมายถึง กทม. – BTSC แนะแก้ปัญหารถไฟฟ้าสายสีเขียว ต้องยกเลิกสัญญาจ้างเดินรถล่วงหน้า 30 ปี เร่งทำสัญญาใหม่ก่อนจะเสียหายเกินแก้ไข
จากกรณีที่ คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ปปช.) มีมติแจ้งข้อกล่าวหาต่อม.ร.ว.สุขุมพันธุ์ บริพัตร อดีตผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร รวมถึง บริษัท กรุงเทพธนาคม จำกัด บริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) (BTSC) และผู้บริหารบริษัทรวม 13 ราย กรณีจ้างบริษัท BTSC เดินรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยาย 3 เส้นทาง สามสิบปีไปจนถึงปี 2585 โดยหลีกเลี่ยงและไม่ปฏิบัติตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยการให้เอกชนเข้าร่วมงาน หรือดำเนินการในกิจการของรัฐ พ.ศ. 2535 และ พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 นั้น
วันนี้ (12 เมษายน 2566) คงศักดิ์ ชื่นไกรลาศ ผู้ช่วยเลขานุการคณะอนุกรรมการขนส่งและยานพาหนะ สภาองค์กรของผู้บริโภค (สภาผู้บริโภค) ระบุว่า สภาผู้บริโภคได้ส่งหนังสือถึง ชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครคนปัจจุบัน และกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ บริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) BTSC เพื่อแสดงความห่วงใยต่อกรณีดังกล่าว โดยมีข้อเสนอแนะต่อกรุงเทพมหานคร ให้ยกเลิกการต่อสัญญาจ้างเดินรถโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยาย 1 และ 2 รวมทั้งเสนอให้แก้ไขสัญญาโดยกำหนดให้สัญญาจ้างเดินรถในทุกเส้นทางครบเวลาสิ้นสุดในปี 2572 นอกจากนี้ ยังขอความร่วมมือบริษัท BTSC ร่วมกันหาทางออกเกี่ยวกับโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวทั้งหมด เพื่อให้ทุกฝ่ายได้ประโยชน์และเพื่อให้บริการรถไฟฟ้าเป็นบริการขนส่งมวลชนทุกคนขึ้นได้ทุกวัน
คงศักดิ์ อธิบายว่า ปัญหาการต่อสัญญาสัมปทานโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวและการกำหนดอัตราค่าโดยสารที่ไม่เป็นธรรม ซึ่งทำให้ผู้บริโภคต้องใช้รถไฟฟ้าในราคาแพงเมื่อเทียบกับค่าครองชีพนั้น เริ่มต้นจากการบริหารงานของคณะผู้บริหารกรุงเทพมหานครในอดีต ที่ให้บริษัท กรุงเทพธนาคม ฯ ทำสัญญาจ้างบริษัท BTSC เดินรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนหลักและส่วนต่อขยาย 1 ในปี 2555 และส่วนต่อขยาย 2 ในปี 2559 ด้วยสัญญาจ้างล่วงหน้าที่มีอายุสัญญาเกินกว่าสัญญาสัมปทานหลัก ที่จะครบสัญญาในปี 2572 ออกไปถึงปี 2585 ต่อเนื่องมาจนถึงสมัยรัฐบาล คสช. ที่ใช้อำนาจตามมาตรา 44 ออกคำสั่ง คสช. ที่ 3/2562 ตั้งคณะกรรมการเพื่อจัดทำสัญญาสัมปทานหรือสัญญาร่วมลงทุนฉบับใหม่กับบริษัท BTSC ให้ขยายเวลาสัญญาสัมปทานจากปี 2572 ออกไปถึงปี 2602 ทำให้ปมการต่อสัญญาสัมปทานโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวกลายเป็นปัญหาที่ไม่สามารถหาทางออกได้จนถึงปัจจุบัน จึงเป็นที่มาของการเสนอให้ยกเลิกจ้างเดินรถที่เกินเลยสัญญาสัมปทานหลักเพื่อยุติปัญหาในขั้นแรกก่อน
ทั้งนี้ หากรอให้ ปปช. พิจารณาข้อเท็จจริงเป็นที่ยุติแล้วมีมติชี้มูลความผิดต่อบุคคลที่เกี่ยวข้องดังกล่าว อาจมีผลทำให้สัญญาจ้างเดินรถโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยาย 1 และ 2 ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ซึ่งจะส่งผลกระทบความเสียหายต่อประชาชนและประเทศชาติเป็นมูลค่ามหาศาลและยากเกินจะเยียวยาแก้ไขให้กลับไปสู่จุดเดิม
สภาผู้บริโภค จึงเสนอมาตรการแก้ไขปัญหาสัญญาสัมปทานรถไฟฟ้าสายสีเขียวเร่งด่วน ต่อกรุงเทพมหานครและบริษัท BTSC โดยมีรายละเอียดดังนี้
ข้อเสนอต่อกรุงเทพมหานคร
- ขอให้ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ยอมรับการแจ้งข้อกล่าวหาของคณะกรรมการ ปปช. ต่ออดีตคณะผู้บริหารกรุงเทพมหานคร และแสดงความรับผิดชอบต่อประชาชนด้วยการยกเลิกสัญญาจ้างเดินรถโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยาย 1 และส่วนต่อขยาย 2 ที่เกินเลยระยะเวลาสัญญาสัมปทานหลักและราคาแพงเกินจริงสร้างภาระให้ผู้บริโภคและกรุงเทพมหานคร
- ขอให้ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ดำเนินการแก้ไขและจัดทำสัญญาจ้างเอกชนเดินรถโครงการรถไฟฟ้าสายสีเชียวส่วนต่อขยาย 1 และส่วนต่อขยาย 2 ฉบับใหม่ โดยกำหนดให้สัญญาจ้างเดินรถในทุกเส้นทางครบเวลาสิ้นสุดในปี 2572 ภายใต้ระยะเวลาสัญญาสัมปทานเดิม
- สภาผู้บริโภคเสนอตัวเป็นคนกลางร่วมกับกรุงเทพมหานครในการเจรจากับรัฐบาลใหม่ และบริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) BTSC เพื่อแก้ไขสัญญาจ้างเอกชนเดินรถโครงการรถไฟฟ้าสายสีเชียวส่วนหลัก ส่วนต่อขยาย 1 และส่วนต่อขยาย 2 และจัดทำสัญญาสัมปทานเดินรถใหม่ โดยมุ่งเน้นประโยชน์สูงสุดที่ประชาชนและภาครัฐพึงได้รับจากการดำเนินโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวทั้งระบบ
- สภาผู้บริโภคเสนอตัวเป็นคณะกรรมการร่วมกับกรุงเทพมหานครและสภากรุงเทพมหานคร เพื่อสนับสนุนการดำเนินการขนส่งมวลชนทุกคนขึ้นได้กับเครือข่ายผู้บริโภคกรุงเทพมหานคร 50 เขต เพื่อพัฒนาระบบการเชื่อมต่อบริการขนส่งมวลชนให้มีคุณภาพปลอดภัย ทั่วถึงและราคาเป็นธรรมในกรุงเทพมหานคร
ข้อเสนอต่อ บริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) BTSC
- สภาผู้บริโภคขอเสนอให้บริษัท BTSC และกรุงเทพมหานคร ร่วมมือกันในการคลี่คลายปมปัญหาที่เกี่ยวข้องกับโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวทั้งหมดที่ยังไม่สามารถหาทางออกร่วมกัน เพื่อให้ทุกฝ่ายได้ประโยชน์โดยยืนอยู่บนพื้นฐานการลดภาระให้กับผู้บริโภคและบริการรถไฟฟ้าเป็นบริการขนส่งมวลชนทุกคนขึ้นได้ทุกวัน
- สภาผู้บริโภคขอเสนอตัวเป็นคนกลางร่วมเจรจากับรัฐบาล กรุงเทพมหานคร และบริษัท BTSC เพื่อดำเนินการแก้ไขและจัดทำสัญญาจ้างเอกชนเดินรถโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยาย 1 และส่วนต่อขยาย 2 ฉบับใหม่ โดยกำหนดให้สัญญาจ้างเดินรถในทุกเส้นทางครบเวลาสิ้นสุดในปี 2572 ภายใต้ระยะเวลาสัญญาสัมปทานเดิม